Göz ardı edilmemesi temennisiyle siz değerli okurlarımıza, İmamı Gazali’nin: “Cevizi kırıp özüne inmeyen, hepsini kabuk zanneder.” sözünü arz etmek istedim.
Bazı kişiler, bir kimse ya da bir olay hakkında peşin hüküm vererek tanımadığı insanlar hakkında yorumlar yapmaktadır. Ön yargıyla bakılan kişiyle konuşmak, düşüncelerini öğrenmek, onu tanımamızda etkili olacaktır. Aynı görüşe sahip olmayan birini suçlamaya ve onu ötekileştirmeye hiç bir kimsenin hakkı yoktur. Bu gibi tutumlar insanlar arasında ayrımcılığa neden olduğu gibi kırıcı da olabilir. Ayrıca ön yargılar, insanlar arasına kibir ve nefret tohumları ekerek, onları birbirinden uzaklaştırmaya neden olur. Bu tarz insanlar, kalıplaşmış düşünce ve tutumlarından tez zamanda sıyrılmalıdır. Aksi takdirde, karşındaki kişilere karşı haksızlık edip, kul hakkına girmiş olurlar, bunun vebalini de ödeyemezler.
Kimi zaman karşımızdakilerin duygu ve düşüncelerini önemsemeden, ona söz hakkı dahi vermeden, peşin hükümle sonucunu hiç düşünmeden yargılayabiliyoruz. Bazı kişiler ise karşısındakinin üzüleceğini düşünmeden, onlara karşı baskın gelmek için kendi fikirlerini kabul ettirmeye çalışmakta, galip gelemeyince ağır eleştiriler yaparak rahatlayabilmektedir. Bu tür davranışları sergileyenler, konunun özüne dahi vakıf olmayanlar, bu olay hakkında fikir beyan edip gülünç duruma düşebilirler…
Kur’an -ı Kerim Nisa Suresi’nin: “Hislerinize uyup adaletten sapmayınız.” 135. Ayetinde anlatıldığı üzere ön yargısız yaşamak gerektiğini bizlere işaret etmektedir. Aksi durumda karşımızdaki kişi kendisini dışlanmış hissedebilir, akabinde ise onun nefretini kazanmamıza sebep olabilir. Önyargı düşüncesi su- i zana da neden olur, bu tutum adeta adaletsiz bir yargı gibidir, kişilerin sergilediği performansı görmeden, bu yönde müspet ya da menfi olarak düşüncelerimizi açıklamamalı, sabit fikirlerden uzaklaşıp, tutumumuzu olumlu yönde sürdürerek yolumuza devam etmeliyiz… Toplumların, düşünceleri ve yaşadığı coğrafyası ne olursa olsun onlara karşı olumsuz bir tavır sergilememeliyiz. Çünkü önyargı nefreti ardından da ötekileştirmeyi meydana getirmektedir. Etrafımızda süren olaylar her ne koşulda olursa olsun, konu hakkında yorum yaparken peşin hükümle olumsuz düşünceler içinde olmamalıyız. Kibir ve ön yargıdan uzak, insanların dış görünüşlerine bakarak bir yargıya varmamalıyız. Çünkü bu gibi tutumları sergilediğimiz vakit karşımızdaki kişiyi kırarak, toplumsal huzursuzluğa da vesile olabiliriz.
Hepimizin, çevremizde cereyan eden olaylar ve kişilerin yaşamları ile ilgili olarak tepkisi farklı olabilir. Ama makul olan, onları olduğu gibi kabul ederek, ırkına, yaşama şekline bakmaksızın, yaratılanı hoş görmesi gerekir…