Tokatköy’ün merkezinde İstanbul Boğazı’na hâkim bir yamaçta planlanan bölgede 82.792 m² yüzölçümünün olduğu, 62.960 m²’lik alanın kullanıldığı 487 ada ve 3 parsel Boğaziçi Kanunu’na tabi ve geri görünüm bölgesinde olan arazi üzerinde hali hazırda, 237 tane bina, 661 hanenin olduğu ve 492 hanenin emlak beyanı ödediği bir alan...
Beykoz Belediyesi eski Başkanı rahmetli Yücel Çelikbilek ve Belediye Başkan Yardımcısı Mimar Dr. Salih Elmas öncülüğünde 5 Nisan 2017 yılında Ahmet Mithan Efendi Kültür Merkezi'nde Tokatköy Şehr-i Sitare Projesi tanıtım toplantısı gerçekleşmişti. Tokatköy 487 ada, 3 parselde yaşayan bütün hane sahiplerinin katıldığı bir toplantı olmuştu.
Başkan Yardımcısı Mimar Dr. Salih Elmas'ın anlattığına göre; "projede evlerin m2'lerine göre yüzde 20 kesinti ile vatandaşlara, daireler ücretli şekilde verilecekti." Bu söylemler üzerine toplantıda gergin anlar yaşanmış ve Beykoz Belediyesi'nin anlatmış olduğu şartların vatandaşlar tarafından kabul görmemişti.
Tokatköy halkı, bu görüşmenin olumsuz olmasından sonra Tokatköy Merkez Camii'nde bir toplantı yaptı ve herkes söz hakkı alarak birer konuşma gerçekleştirdi. En son söz almak isteyen biri daha var mı, toplantıyı sonlandıracağız dediler ve ben söz almak istediğimi dile getirerek şu cümleleri kullanmıştım.
"Tokatköy’de yaşayan herkes benim komşum, arkadaşım, dostumdur. Burada büyüklerim; abilerim, ablalarım ve kardeşlerim var. Burada yapılacak yanlış bize yapılacaktır. Bugün böyle bir durumda bize düşen görev komşularımızın yanında olmaktır. Gün komşuluk günüdür, gün birlik olma günüdür.
Bana dokunmayan yılan bin yaşasın düşüncesinden vazgeçip, komşularımızın yanında olma vaktidir. Bugün sessiz kalırsak, yarın sıra bize de gelecektir.
Varsın Beykoz Belediyesi iş adamlarıyla iş birliği yapsın, varsın Beykoz Belediyesi iş adamlarıyla güçbirliği yapsın. Biz hepsine yeteriz, biz hepsinin bileğini tek başımıza bükeriz!" ifadeleri olmuştu.
Toplantıda bulunan insanların yapmış olduğum konuşma sonrası ısrarla sözcü heyetinde benimde olmamı istemiş ve onlara ben parselin dışında olmamaı söylememe rağmen "senin gibi insanlara ihtiyacımız var" sözlerinden sonra sözcü heyeti listesine yazılmıştım. İlk toplantı günü ise haftasonuna denk gelmiş ve Tokatköy Spor Kulübü lokalinde heyete yazılmış 40 isim orada bulunmuş ve liste 15 kişiye kadar düşürülmüştü. Neyse heyeti yazdık ve ilk işimizin Belediye Başkan Yardımcısına ziyarete gitmek ve taleplerimizi iletmek olsun konu demiştim.
Heyeti kurduk, randevuyu aldık. Halk gününe toplantı vermek istemişlerdi ama kabul etmemiş ve bizim istediğimiz bir güne almıştık. Tokatköy Muhtarı Galip Bekaroğlu'nun da olduğu, 14 kişilik bir heyetle Belediye Başkan Yardımcısına ziyarete gittik. Üzerimde "senin gibi insanlara ihtiyacımız var" sözü var ya. Yanlış yönlendirmemem gerektiğini biliyor, vatandaşın hakkını daha iyi şartlara taşırız düşüncesi ile gidiyordum.
Belediye Başkan Yardımcısı Salih Elmas'ın yanına gidene kadar heyete güveniyor, inanıyordum. Taki kapıdan içeri girince heyetten birisinin; "Başkanım sen ne kadar gençmişsin, ne kadar yakışıklıymışsın" sözlerini duyana kadardı. Makamda ağırladılar, çayımızı söylediler. Sonra heyetteki insanlar tek tek konuşmaya başladı... Heyette bulunanlar şu ifadeleri kullandıkça ben neredeyim dediğim anlar oldu.
Ney miydi o ifadeler?
"Başkanım bu proje kesinlikle yapılmalı. Bizlere ev vermeseniz de olur, köyümüzde de yaşarız biz. "Böyle proje bizim için çok önemli, Tokatköy halkı için düzenlenmiş çok güzel bir proje"
Sinirlendim, kızdım ve sözü aldım. Başkanım bizim bazı taleplerimiz olacak onları söyleyeyim deyince yanımda oturan bir heyette bulunan abimiz ayağıma, ayağı ile vurmaya başladı "soru sorma, sorma" diye. Ben de üzerimdeki yükü bildiğim için "belirlemiş olduğum 5 arsa üzerinden sözleşme örnekleri istedim, imar planlarının notlarını istedim" sebebini de hukukçu birisine göstereceğiz bu şartlar vatandaş lehine daha iyi şekile gelebilir mi, imar notlarını istedik şehir plancısına gösterebilmek için. Toplantı bitti ve köy kahvesinde bekleyen vatandaşlar vardı. Bizlerden gelecek haberi bekliyorlardı. Kahvehane'ye girdiğimiz de herkes bir masaya oturdu. Salih Elmas'a kibarca konuşan arkadaşlar, köy kahvesinde "elimizi masaya vurduk, ya tapumuzu verirsiniz yada sizi Tokatköy'e sokmayız. Bu projeyi yapmanız için bizim cesetimizi çiğnemeniz lazım" ifadelerini kullanıyorlar ve orada bulunan ben ve diğer heyet üyelerini şaşkınlığa çevirmeleri yetiyordu.
Neyse gel zaman, git zaman, Beykoz Belediyesi şartları nasıl iyileştiririz, düzeltebiliriz, vatandaşı nasıl ikna edebiliriz düşüncesi ile harekete geçmiş ve bir üniversite ile işbirliği yaparak, bir heyet kurmuştu. Kurulan bu heyet sonucu Tokatköy halkı ile istişareler etmiş ve hangi şartlarda bu projeye olumlu cevap verecekleri öğrenilmiş ve proje geliştirilmişti. Bu süreçte de heyetle çok sık bir araya geliyor ve istişareler ediyorlardı. Sonra baktım ki rahmetli Çelikbilek'in talimatı ile dönüşüm alanındaki sözcü heyeti listesinden çıkartılmam talep edilmiş, hiçbir toplantıya çağrılmaz olmuşum.
2017 yılında heyette bulunan herkese "Tokatköy Kentsel Dönüşüm Derneği" kurulması gerekiğini ve bununla ilgili tüzüğü de hazırladığımı iletmeme rağmen şuan böyle bir şeye ihtiyaç duyulmadığını dile getirmişlerdi.
Üniversite görevlilerinin yapmış olduğu hazırlık sonrasında İBB Başkanı Mevlüt Uysal, Çiftlik 91'de Kentsel Dönüşüm ile ilgili toplantı yapmış ve Tokatköy halkına şu vaatleri vermişti. "100 m2'lik evi olana yüzde 20 kesinti ile 80 m2'lik daire verecekti. 100 m2'den 4 dairesi olana yüzde 20 kesinti ile 320 m2'lik daire verecek ve 250 m2 boş arsası olana da 100 m2'lik bir daire vereceğini, hatta tabiri caizse kümese bile daire vereceğim" demişti. Proje alanındaki herkes, Mevlüt Uysal'ı ayakta alkışlamış ve projeyi kutlamışlardı.
Peki sonra ne oldu?
31 Mart 2019 yerel seçimlerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin kaybedilmesi ile süreç başladı. Beykoz Belediye Başkanı seçilen Murat Aydın, Nisan ayı meclis toplantısında KİPTAŞ'ta bulunan yetkiyi kendisine ve TOKİ'ye belediye meclisi çokluğu ile aldı.
1200 dairenin yapılacağı Tokatköy dönüşümü, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dikey mimari istemediği gerekçesiyle 800'e düşürülmüş ve proje 400 daire kayba uğramıştı. Projenin ilk hali; "146 bin m² inşaat alanı, konut alanı, soysal, ticari alanlar, otopark ve meydanlardan" oluşacaktı. Öğrendiğim ve bildiğim kadarıyla yaşam alanı olarak yapılacak projede çok değişiklik yapılmış ve "projeden otoparklar, sosyal donatı alanlarda kısıtlamalar" getirildiği yönündedir.
Beykoz Belediyesi yönetimi nerede eksik yaptı?
2019 yerel seçimleri sonrası, Tokatköy'de yaşayan vatandaşlar ile biraraya gelmedi. 3-5 kişiden oluşun grupları dinleyerek, onların sözleriyle hareket ettiler. Ekibi, Tokatköy halkının tamamıyla bu projeyi konuşmalı ve yeni şartları anlatmalıydı. Bunları anlatmadı.
İmza sürecinin başladığını, Tokatköy'e astıkları pankartlarla vatandaş öğrendi. Belli bir tarih verildi ve sadece 30 kişinin imza attığını öğrendik. Beykoz Belediyesi, Zabıta ekipleri ile her eve tebligat gönderdi. "Tebligatta ise şu tarihe kadar imza atmazsanız eğer tüm haklarınızı kaybedeceksiniz" yazısı sonrası parselde bulunan vatandaşların yüzde 70'i imza attı. İmzaların atılması sonrası yine bir tebligat gönderilerek; "15 gün içerisinde elektrik, su, doğalgaz faturalarınızı ödeyin, 45 gün içerisinde de evlerinizi boşaltın" söylemi vatandaşın gerilmesini sağladı.
Vatandaş neden mutlu değil?
İBB eski Başkanı Mevlüt Uysal'ın vermiş olduğu vaatlerin tamamen ütopya olduğu ortaya çıktı. Beykoz Belediyesi'nin yeni yönetimi; "487 ada 3 parselde yaşayan hiçkimseye bedava daire verilmeyeceğini, daire almak isteyenlere de daire başına 280 bin TL. karşılığında satış yapılacağını ve bunu 20 yıla böleceklerini, boş arsası olanlara da herhangi bir daire satışı gerçekleşmeyeceğini" söylemesi üzerine parselde yaşayan insanları huzursuz etti.
Ne yapılmalı?
Beykoz Belediyesi, bir toplantı salonu tutulup imza atanlar ile ayrı, atmayanlar ile ayrı toplantı yapmalı.Ayrı yapmasındaki sebep kutuplaşmanın önüne geçmek olmalı.
Sözleşmedeki "c maddesi'nde yazan 3'ncü şahıslara satış yapılamaz ibaresi" kaldırılmalı. Bölgede yaşayan halkın yüzde 20'si sadece burada o daireleri alabilecek ekonomik güce sahip.
Bu yüzden dolayı bölge halkı 4 daire almak istemiştir fakat bunu ödeyebilecek bir gücü yoktur. Kredi çekmiş olsa da dairelerin taksidini ödeyemezler. Bu yüzden dolayı c maddesi kalkarsa 2 dairesini satar, 2 dairenin de sahibi olması sağlanır.
1500 TL. kira yardımı 2017 yılında da aynıydı, 2022 yılında da aynı olması yanlıştır. Sözleşmede vatandaştan faiz oranı TEFE TÜFE oranına göre hesaplanırken, kira yardımı da günümüz şartlarına göre uyarlanmalıdır. Vatandaşa barınabilecekleri evleri bulması konusunda diğer ilçe belediyeleri ile temasa geçilmeli ve Beykoz'da bir heyet kurulup, yaşayabilecekleri alanları bulup yardımcı olunmalı.
Anlayacağınız Tokatköy halkının mutsuz olduğu bir dönüşüm de amaç bina yapmak, yeri dönüştürmek olmamalıdır.
Tek amaç ve gaye; "Beykozluların mutluluğu, Tokatköylülerin mutluluğu" olmalıdır.
Saygılar, sevgiler...
