İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi’nde “İETT Araç Alım ve Bakım İşleri İnceleme ve Araştırma Komisyon Raporu”nun görüşülmesi sırasında gerginlik çıktı.
İBB Meclisi’nin AK Partili üyesi ve Hukuk Komisyonu Başkanı Muhammet Kaynar, İETT’nin ihaleleri pazarlık usulü yaptığını belirterek raporu sundu. Rapora şerh koyan CHP’li meclis üyesi Cemal Sataloğlu 2021 yılında ihalelerin yalnızca yüzde 8,72 olduğunu belirterek hesaplamaların yanlış yapıldığını anlattı.
İYİ Parti’nin grup sözcüsü Suat Sarı ise “Kamu İhale Kurumu’nun verilerine göre 2021 yılında merkezi hükümet bakanlıkları tarafından 920’den fazla ihale 21/b kapsamında yapılmış. Beşli çete olarak adlandırdığımız şirketler, son yıllarda 21 b ihalelerinden adeta kombine bilet almış. Bu şirketlerin son yıllarda devletten 21/b den almış olduğu ihalelerin toplamı 150 milyar dolar” dedi.
KAYNAR: OTOBÜS BAKIM, ONARIM, ALIMI İÇİN 3 MİLYAR 979 MİLYON 434 BİN+KDV HARCANDI
Saraçhane’deki İBB Başkanlık binasında gerçekleşen meclis toplantısı gündemine gelen “İETT Araç Alım ve Bakım İşleri İnceleme ve Araştırma Komisyon” raporu tartışma yarattı.
Raporu meclise sunan İBB’nin AK Partili meclis üyesi ve Hukuk Komisyonu Başkanı Muhammet Kaynar talep ettikleri bazı bilgi ve belgelerin komisyona verilmediğini söyledi.
Raporun 2019, 2020 ve 2021 yılları içerisinde İETT tarafından yapılan, otobüs alım, bakım/onarım ihalelerine yönelik iddiaların araştırılması, yapılan ihalelerin teknik ve mali açıdan değerlendirilmesi, güncel ilerlemelerin ve eksikliklerin tespitini kapsadığını anlatan Kaynar 2019, 2020 ve 2021 yılı içerisinde otobüs bakım/onarım ihale miktarının 2 milyar 815 milyon 319 bin 670 TL+KDV olduğunu söyledi.
Kaynar, bakım, onarım ve alım ihaleleri için harcanan toplam paranın da 3 milyar 979 milyon 434 bin 470 TL+KDV olduğunu belirtti.
'YÜKSEK MİKTARLARDA KAMU ZARARI OLUŞTU'
Otobüs bakım/onarım hizmetlerine ilişkin ihalelerin pazarlık usulüyle gerçekleştiğini belirten Kaynar “İETT’nin yaptığı ihalelerde, hukuka uygun olmayan gerekçeler yazılarak açık ihale yöntemi terk edilerek, ‘Pazarlık Usulü’ ile ihaleye çıkıldığı görülmektedir” dedi.
Bir ihalede yaklaşık maliyete göre kırım oranı ortalaması sembolik bir miktarda kaldığını belirten Kaynar, kırım oranının yüzde 1,49 olarak gerçekleştiğini söyledi.
Kaynar “Geçici teminat mektubunu sunmadıkları gerekçesiyle ihale dışı bırakılmış, onlar ihale dışı kaldıktan sonra kalan tek firmanın yaklaşık maliyete göre oldukça düşük miktarlardaki teklifi geçerli kabul edilerek ihale yapılmıştır. Böylece yüksek miktarlarda kamu zararı oluşmuştur” diye konuştu.
'İHALE, KARABAT'IN HAMİSİ OLDUĞU ŞİRKETE VERİLDİ'
Kaynar özetle şöyle konuştu:
"11.03.2021 tarihli 2021/64219 İKN’li, '137.621.000 Km Otobüs Bakım ve Onarımı' işi ihalesi. Yaklaşık maliyet: 547.425.296,00 TL. 1, 2 ve 3 numaralı istekliler, 'geçici teminat sunmadıkları', 4 numaralı istekli 'pay defterinde istekli adına teklif vermeye yetkilinin kaşe ve imzasının bulunmadığı' gerekçesiyle ihale komisyonu tarafından ihale dışı bırakılmışlardır. İhale 544.678.420,00 TL+KDV teklif veren Ulaşım İç. Ve Dış Ticaret A.Ş.'ye veriliyor. İhaledeki kırım oranı ne kadar? 547 milyonluk ihalede binde 5 kırım. Kimdi bu firma? 2019 yılından itibaren İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ulaşım işleriyle yakından ilgilenen, CHP İstanbul milletvekili Özgür Karabat’ın hamisi olduğu şirket.”
Kaynar’ın konuşması sırasında tartışmalar yaşandı.
İYİ PARTİLİ SARI KÜRSÜYE GELDİ, AK PARTİLİLER SALONU TERK ETTİ
Kaynar’ın ardından söz alan İBB İYİ Parti Grup Sözcüsü Suat Sarı kürsüye çıktığı sırada bazı AK Partili üyeler salonu terk etti.
Bunun üzerine Sarı, “Neden çıkıyorsunuz, demokrasi anlayışı nerede” diye sordu. Bazı AK Partili Meclis üyelerinin bu sırada “Seni ciddiye almıyoruz” dediği duyuldu.
“Adeta yavuz hırsız ev sahibini bastırır atasözü burada tam da bu raporu okuyanlara ithaf edilecek durumda” diyen Sarı, “Komisyonun AK Partili üyelerince kaleme alınan raporda 21/b ihalelerinden şikayet ediliyor. Kamu İhale Kurumu’nun verilerine göre 2021 yılında merkezi hükümet bakanlıkları tarafından 920’den fazla ihale 21/b kapsamında yapılmış. Beşli çete olarak adlandırdığımız şirketler, son yıllarda 21/b ihalelerinden adeta kombine bilet almış. Bu şirketlerin son yıllarda devletten 21/b den almış olduğu ihalelerin toplamı 150 milyar dolar” dedi.
ADİL KARAİSMAİLOĞLU TARTIŞMASI
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’ndan da bahseden Sarı, “Soygun düzenine bakar mısınız? 2.1 milyar TL dolandırıyorlar. Ulaştırma Bakanı hakkında ihaleye fesat karıştırma, nitelikli dolandırıcılıktan soruşturma açılmış. İBB’de görev yaparken de yolsuzluğa karışmış” demesi üzerine İBB Meclisi Birinci Başkan Vekili Zeynel Abidin Okul araya girdi.
Okul “Bakın şu an İETT raporunun dışına çıktınız. Devletin bir bakanını yolsuzluğa karışmakla suçluyorsunuz. İETT raporu konuşuluyor dışına çıkmayalım” ifadelerini kullandı.
Sarı'nın “Aynı şey TBMM’nin milletvekili için de söylendi, niye orada müdahale etmediniz?” yanıtını verdikten sonra mecliste kısa süreli tartışmalar yaşandı.
İBB AK Parti Grup Sözcüsü Faruk Gökkuş da “Burada İETT raporu görüşülüyor. Beşli çete arkadaşlara göre Türkiye’ye iş yapan Türkiye’ye hizmet eden kişilerin hepsi hırsız. İş yapmazlar, yapana da hırsız derler. Birilerine çete diyorsan, peşkeş çekti diyorsan. Rapordakilere cevap versene. Burada muhatabı olmayan kişileri burada suçlama. Yalanla iftirayla siyaset yapma” diye konuştu.
CHP’li Meclis üyesi Mesut Kösadağı ise “CHP’nin seçilmiş milletvekili itham ettiniz” karşılığını verdi. Meclis başkanı da Okul da “Yolsuzluk yaptı demek başka bir şey dosya koymak başka bir şey” dedi. Konuşmalar üzerine tartışmalar da devam etti.
SATAOĞLU: YANLIŞ İŞLEMLER YAPARAK İHALELERİ KARIŞTIRIYORSUNUZ
Kaynar’ın sunduğu rapora şerh koyduklarını belirten İBB’nin CHP’li meclis üyesi Cemal Sataloğlu ise “Şimdi doğruları dinleyin” diyerek söze başladı ve şunları söyledi:
"2017 yılında yüzde 88 ile açık ihale yapan kurum 2021 yılında ise yüzde 90,78 oranında açık ihale yaptı. 21/b’ye göre yapılan ihale ise yani pazarlık usulü 2021 yılında sadece yüzde 8,72’dir. Kilometre kıyas hesabını yani fiyat farkı kıyas hesabını yanlış bir takım bölme ve çıkarma işlemleri yaparak ihaleleri karşılaştırıyorsunuz.
Yanlış verilerden oluşturduğunuz tablolar ile yorumlar yapıyorsunuz. Uzun süreli ihaleler ile ilgili belediye kanununun maddesini yanlış yorumlayarak çıkarımlar yapıyorsunuz. Pandemi döneminde maliyetlerin artışı durumunu dikkate almayarak kırım oranları hakkında yorumlar yapıyorsunuz. İhale sürecinde katılımcı mektup yazıyor teknik şartnamenin değişikliği için, bunu dikkate al yani sipariş usulü ihale yap diyorsunuz. Çıkan sonucun ana hatları bu kadar. Başkada ortada bir şey yok.”
Sataloğlu iddiaları tek tek yanıtlayacağını belirterek “Kilometre başına maliyet hesabı daha ilginç kur farkı, enflasyon farkı, yıpranma payı, süre şartlarını dikkate almadan karşılaştırma yapıyorsunuz” dedi.