CHP'li Meclis Üyesi Yılmaz Işık, Beykoz Belediyesi'nin 01.01.2017-31.12.2017 dönemleri arasında tespit edilen kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanamadığı uygulamadığı ile ilgili bir rapor yayınladı.
İşte CHP'nin muhalefet şerhi raporu;
BEYKOZ BELEDİYESİ BELEDİYE MECLİSİ
2017 Yılı Denetim Komisyonu üyesi YILMAZ IŞIK’ın Muhalefet Şerhi
Beykoz Belediye meclisinin, 35. dönem 5. toplantı yılı 02/01/2018 tarihli 1.birleşiminde, 2018/1 sayılı Belediye Meclisi kararı ile Denetim komisyon üyeliğine seçilmiş bulunmaktayım.
Beykoz Belediye meclisi tarafından 2017 yılı gelir–gider , mali tablolar ile hesap ve işlemlerinin denetimi için oluşturulan Denetim Komisyonu Raporu’nun aşağıda belirtilen gerekçeler nedeni ile çoğunluk kararına katılmıyorum.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun Denetim komisyonu başlıklı 25. maddesinde; "İl ve ilçe belediyeleri ile nüfusu 10.000'in üzerindeki belediyelerde, belediye meclisi, her ocak ayı toplantısında belediyenin bir önceki yıl gelir ve giderleri ile bunlara ilişkin hesap kayıt ve işlemlerinin denetimi için kendi üyeleri arasından gizli oyla ve üye sayısı üçten az beşten çok olmamak üzere bir denetim komisyonu oluşturur. Komisyon, her siyasî parti grubunun ve bağımsız üyelerin meclisteki üye sayısının meclis üye tam sayısına oranlanması suretiyle oluşur. Komisyon, belediye başkanı tarafından belediye binası içinde belirlenen yerde çalışır ve çalışmalarında kamu personelinden ve gerektiğinde diğer uzman kişilerden yararlanabilir. ..." denilmektedir.
Denetim Komisyonunun oluşturulması ve çalışmasına ilişkin kuralların belirlendiği Belediye Kanunu’nun 25. maddesinin gerekçesinde “meclis üyelerinin belediye işleriyle ilgili olarak daha iyi bilgi edinmeleri ve bunun sonucunda elde edilen verilerle meclisin bilgi edinme ve denetim yollarının daha etkili bir şekilde işletilmesinin” mümkün olabileceği belirtilmiştir.
5393 sayılı Belediye Kanunu ’nun 25.maddesinde belediyelerde denetim komisyonu oluşturulmasına ilişkin yasal hükümler düzenlenmiştir.
Meclisimizin sayın üyeleri denetim raporunu incelediklerinde, yasa gereği yapılması gereken bir zorunluluğun yerine getirildiğini ve ilgili raporun ,denetim raporu olmaktan ziyade faaliyet raporu niteliği taşıdığını ve muhalefet şerhimde belirtilenler dışında gerçek anlamda denetlenmiş ve eleştirilen bir işlem olmadığını ;objektif bir incelemenin yapılamadığını göreceklerdir.
Beykoz Belediyesi’nin 01.01.2017-31.12.2017 dönemleri arasında tespit edilen kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanamadığı uygulamaları aşağıda sıralanmıştır:
FEN İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ :
2017/408748 ihale kayıt numaralı Kanuni Sultan Süleyman şehir ormanı idare ve çok amaçlı salon tadilat işine ait ,ön hazırlık aşamasında, dahi 4734 sayılı kanunun 22d maddesine göre ihale edilen işin tanımı olarak da Kanuni Sultan Süleyman şehir ormanı idare ve çok amaçlı salon tadilat uygulama projelerinin ,yaklaşık maliyet ve teknik şartnamelerinin hazırlanması alımında gerekli özenin gösterilmediği tespit edilmiştir.
İdarenin, doğrudan temin usulü ile yapılan ilgili alımında fiyat araştırması için 3 firmadan teklif alınmış olup . Doğrudan alım yapılan firmanın dışında fiyat teklifi veren ikinci firmanın ,ihale sonucu alım yapılan şirketin ,eski ortağının sahibi olduğu başka bir firma olduğu ve üçüncü teklifi veren firmanın ise alımın yapıldığı tarihte İstanbul ticaret odası kayıtlarına göre aslında 31/01/2017 tarihinde üyeliği askıya alınan gayri faal başka bir firma olduğu tespit edilmiştir.
İdarenin şartnameyi hazırlayamaması ve yaklaşık maliyet hesabını dışarıdan başka özel bir firmadan hizmet alımı şeklinde yapması, alım konusu ile ilgili esas ihalede rekabet koşullarının sağlanamaması riskini getirmiştir.
Doğrudan temin usulü yapılan ilgili alımda ihale tarihinde , fiyat teklifi alınan 3 firmanın da aynı ilçe sınırlarında ve aynı cadde üzerinde faaliyet gösterdiği tespit edilmiştir.
22/d göre alımlarda ,idare tarafından davet edilen isteklilerle teknik şartlar ve fiyatlar görüşülür. İdare kamu kaynaklarını etkin ve verimli kullanmak için piyasadan fiyat araştırması yaparak alım yapar.
Yaklaşık maliyet ve teknik şartnamelerin hazırlanması gibi önemli bir konuda hizmet alımı yapan idare yukarıdaki izah edilenlerden de görüleceği üzere 4734 sayılı kanunun 22d maddesine göre ihale edilen işin tanımı olarak da Kanuni Sultan Süleyman şehir ormanı idare ve çok amaçlı salon tadilat uygulama projelerinin yaklaşık maliyet ve teknik şartnamelerinin hazırlanması doğrudan alım ihalesinde gerekli özeni gösterememiştir.
Ayrıca , 2017/408748 ihale kayıt numaralı Kanuni Sultan Süleyman şehir ormanı idare ve çok amaçlı salon tadilat işine ait ihale dosyası incelendiğinde , 12.10.2017 tarihinde sözleşmesi imzalanan 17.10.2017 tarihinde işe başlanan alımda %20 oranında yani 499.042,54 TL (Dörtyüz doksan dokuz bin kırk iki lira elli dört kuruş ) artı KDV artışı yapılmıştır.
Bütün bu veriler , idarenin kamu kaynaklarının verimli ve doğru kullanılması için gerekli ön hazırlığı yapamadığını göstermektedir.
KÜLTÜR VE SOSYAL İŞLER MÜDÜRLÜĞÜ :
07.02.2017 tarihli 4734 sayılı kanunun 22/b maddesine göre alınan hizmete ait İslam Ceza hukuku adlı kitabın 3 dilde basımı ve telif hakkı işi ile ,
Kamu yönetimine , örnek olabilecek bir uygulamanın Beykoz’da yaşandığı görülmektedir.
Uluslararası hukukçular birliği, idareye emrivaki bir üslup kullanarak yazmış olduğu dilekçe ile aşağıda belirtilen şekilde bir talepte bulunmuştur.
Birlik, başvurusunda 2015 yılında birlik olarak yapmış oldukları uluslararası islam ceza hukuku sempozyumunun , 70 ülkeden akademisyen ve hukukçunun katıldığı bir faaliyet olduğunu,bu sempozyumdan sonra kapsamlı olarak islam ceza hukuku kitap hazırlama kararı aldıklarını, 3 dilde 1900 sayfa olan kitabın yayın haklarını Lale organizasyon limited şirketine verdiklerini , İslam ceza hukuku kitabını bu firmadan basım için alım yapılmasının, Türkiye’de hukukun gelişimine katkı sunulacağını yazılı ileterek idareden bu kitabın basımı için istekte bulunmuştur.
İdare ise yayın hakkı elinde Fenomenbet bulunan ilgili firmaya hitaben yazdığı yazıda belediyemizin ihtiyacı olan İslam ceza hukuku adlı kitabın 3 dilde basımı ve telif hakkını satın alacağını belirtmiştir.
İdare, 208.475,00 TL (ikiyüzsekiz bin dörtyüz yetmiş beş lira ) ödeyerek 2000 adet kitap satın almıştır.
Bu alım ile hangi kamu hizmetinin sunulduğu ve idarenin neden buna ihtiyaç duyduğu anlaşılamamıştır.
Kaynakları kamu ihtiyaçlarını karşılamak için kullanması gereken idarenin gerekli özeni gösteremediği görülmüştür.
2017/135638 ihale kayıt numaralı “ Muhtaç vatandaşlara giysi ve ayakkabı alımı” ihalesinde yapılan bir şikayet neticesinde kamu ihale kurulu , mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, numune değerlendirmesine ilişkin işlemlerin gerekçeleriyle birlikte tutanağa bağlanması, değerlendirme sonuçlarının bütün isteklilere gerekçeleriyle birlikte kesinleşen ihale kararı ekinde bildirilmesini ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerektiği uyarısında bulunmuştur.
Kamu ihale kurulunun ,bu kararı İdarenin bu ihale konusu alım ile ilgili değerlendirme aşamasında 4734 sayılı ihale kanununa uygun işlem yapmadığını göstermektedir.
ULAŞIM HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ :
2017/516288 İhale kayıt numaralı Akaryakıt alım ihalesinde ,teknik şartnamesinin 4.1.1.3 maddesinin 2 fıkrasında “Beykoz İlçe sınırları içerisinde işletmesi kendine ait 1 adet akaryakıt istasyonunun olması zorunludur.” . denilmektedir.
İdare teknik şartnamede bu sınırlandırmayı yaparak, 4734 sayılı Kamu ihale Kanunu 5.maddesinde düzenlenen “Temel ilkeler” başlığı altında sayılan rekabeti,eşit muameleyi ,güvenirliliği, ihtiyaçların uygun şartlarda karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasını engelleyici nitelikte düzenlemeler yapmak suretiyle ihale mevzuatına aykırı işlem yapmıştır
PLAN PROJE MÜDÜRLÜĞÜ :
2017/484271 İhale kayıt numaralı Riva Kanal Projesinde ,ihaleye katılan firmaların idareye teknik şartnamedeki bazı hususların açık ve net biçimde belirtilmediğine dair itirazları olmuştur.
Bu itirazlarda , örneğin ihale içeriğinde marina ve tekne yanaşma iskele sayısı ve niteliği hakkında bilgi verilmesi veya oto fotoların ve haritaların idare tarafında yükleniciye veriliyor fakat bunlar ile ilgili ayrıntılı bir bilgi verilmemekte olduğu, özel şartnamede doğal yapı gereçleri çalışmaları yapılacağı ifade edilmişse de Beykoz ilçesinin doğal sit alanı olduğu ve ilçe içerisinde malzeme etüdü yapılamayacağı ifade edilmiş olup bununla ilgili idareden izah istenmiştir.
İlgili ihaleye başka muhtelif itirazlarda olmuştur. Özellikle Beykoz ilçesinin sit alanı olması nedeniyle yapılacak çalışmalarda nasıl bir yol izleneceği sorusuna idarenin yeterli cevap verememesi ihalenin şeffaf bir şekilde yapılmadığını göstermektedir.
Yapılan itirazlara, Beykoz’un Sit alanı olduğu gerçeği dikkate alınmadan oluşabilecek sorunlara karşı sadece Migem sorgulaması kriterlerine göre atıfta bulunularak cevap verilmesi, idarenin Beykoz’un sorunlarına ne kadar uzak olduğunu göstermektedir.
2017/484271 ihale kayıt numaralı Riva Kanal Projesi ihalesi 3.754.132,00 TL ( Üç milyon yediyüzelli dört bin yüz otuz iki lira )bedel ile ihale edilmiştir.
İhalelerde tüm safhalarında azami şeffaflık gösterilmesi ihalelerde yolsuzluk riskinin azaltılmasında ve halkın yerel ve bölgesel yönetimlere olan güvenini muhafaza etmede temel ilke olduğu kabul edilir.
İdarenin bu büyüklükteki bir ihale sözleşmesinde teknik şartnameyi dahi şeffaf bir şekilde hazırlayamaması nedeniyle ilgili ihaleye yüksek oranda itiraz edildiği görülmektedir. İdare ,ihalede rekabet koşulları sağlayamamıştır.
İhale yapılmadan önce işin doğru tanımlanması, yapım işlerinde uygulama projelerinin hazırlanması, mal alımlarında ihtiyaca yönelik şartlar konulması ve hizmet alımlarında işin net olarak tanımlanma yapılması esastır.
Ayrıca hazırlanan maliyet hesaplarında kullanılacak malzemelerin özelliklerinin net olarak tanımlanması şeffaf bir ihale için şarttır. İhale öncesinde işin eksik tanımlanması, belirli bir firma malının tarif edilmesi, ihale için gereksiz koşullar ileri sürerek rekabetin engellenmesi gibi risklerin dikkate alınması gerekmektedir
Şeffaflık ilkesi; rekabet ve ayrım gözetmeme ilkelerinin tamamlayıcısıdır. Şeffaflık, ihalenin ilanı ile istekli olabileceklerin ihale koşullarını ve ihale ile ilgili tüm bilgileri bilmelerini gerektirir.
İdare ihalede açık , net ve şeffaf olamamıştır.
BİLGİ İŞLEM MÜDÜRLÜĞÜ :
2017/380330 ihale kayıt numaralı Web tabanlı yönetim sistemleri ihalesi teknik şartnamesinde ,4734 sayılı ihale kanununda belirtildiği şekilde teknik şartnamelerin hazırlanırken rekabetin tam sağlanabilmesi için muadil birden fazla marka ürünün özelliklerinin kapsaması gerekmektedir.
Bu nedenle, firmaların birbirinden farklı ürünleri teklif ettiği dikkate alındığında tekliflerin rekabetin eşit koşullarda gerçekleşmediği görülmüştür. İdare kamu kaynaklarının etkili ve verimli kullanılması konusunda gerekli hassasiyeti göstermemiştir.
PARK BAHÇELER MÜDÜRLÜĞÜ :
2017/406604 ihale kayıt numaralı Oyun grupları ve kauçuk zemin kaplaması ihalesinde ,ilgili ihale için katılımcılardan “özel imalat gerektiği halde “ numuneler istenmiştir.
4734 sayılı ihale kanunu 10. Maddesinde “ İhaleye katılacak isteklilerden, ekonomik ve malî yeterlik ile mesleki ve teknik yeterliklerinin belirlenmesine ilişkin olarak aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler istenebilir” der.
Kamu ihale kanunu genel Tebliği’nin “mal alımı ihalelerinde teknik şartnamenin hazırlanması” başlıklı 55’inci maddesinde “55.1. idare tarafından mal alımı ihalelerinde alım konusu mal veya malların teknik kriterlerinin ve özelliklerinin belirtildiği teknik şartname hazırlanması zorunludur. teknik şartnamenin hazırlanmasında, 4734 sayılı kanunun 12. maddesi ve mal alımı ihaleleri uygulama yönetmeliğinin 14 üncü maddesinin esas alınması gerekmektedir…” açıklaması,
İlgili Tebliğ’in “tedarik edilecek malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman” başlıklı 57’nci maddesinde “57.1. idareler tarafından malların numuneleri, katalogları, fotoğrafları ile teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren dokümana yönelik düzenlemelerde, mal alımı ihaleleri uygulama yönetmeliğinin 43 üncü maddesi esas alınmalıdır.
Mal alım uygulama Yönetmeliği’nin 43. maddesi “ Teklif edilen malın teknik şartnamede yer alan teknik kriterlere uygunluğunu belirlemek amacıyla numune, teknik bilgilerin yer aldığı katalog, teknik şartnameye cevapları ve açıklamaları içeren doküman ile fotoğraf istenebilir. Özel imalat süreci gerektiren mal alımları hariç, teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar içeren doküman istenilmesi durumunda katalog istenilmesi zorunludur. İsteklilerin cevap vermesi ve açıklamada bulunması istenen hususlara ilişkin sorulara teknik şartnameye cevaplar ve açıklamalar standart formunda yer verilir.” Denilmektedir.
Tüm bu nedenlerden dolayı 2017/406604 ihale kayıt numaralı Oyun grupları ve kauçuk zemin kaplaması ihalesinde idare rekabet koşullarını sağlayamadığı görülmüştür.
TEMİZLİK İŞLERİ MÜDÜRLÜĞÜ :
2017/193847 İhale Kayıt Numaralı “Atık Yönetimi ve Kentsel Temizlik Hizmetleri” İhalesinde
İdari Şartnamenin 7.5.2’nci maddesinde …” isteklinin kendi malı olması istenen araçların ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak belirlenmesi “ ve aynı şekilde İdari Şartnamenin 7.5.3’üncü maddesindeki kalite yönetim sistem belgesi ile çevre yönetim sistem belgesine ilişkin düzenlemenin ihaleye katılımı daraltacağı ve fırsat eşitliğini ve rekabeti engelleyici nitelikte olduğu görülmüştür.
Kaynakların verimli kullanılması ve ihtiyaçların uygun şartlarda ve zamanında karşılanması ilkesi idarenin görevidir.
Ancak burada da idarenin bu görevi yerine getirmediği görülmüştür.
DESTEK HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ
Belediyemiz birimlerinin ihtiyacı olan mal, hizmet ve yapım işleriyle ilgili hizmet sunumlarını ve alımlarını 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ve diğer kanunlar çerçevesinde yapan ilgili müdürlüğün aşırı iş yoğunluğundan personel sıkıntısı çektiği görülmüştür. Personel yetersizliği nedeniyle etkin ve verimli bir çalışmanın sağlanamadığı görülmektedir
05/05/2017 tarihli muhtelif doğalgaz işi yaptırılması ,14/12/2017 tarihli doğalgaz tesisatı yapılması,21/12/2017 tarihli Belediye ana hizmet binası doğalgaz yaptırılması işlerinde ; idarenin 4646 sayılı doğalgaz piyasası kanunu ve 4054 sayılı rekabetin korunması kanunu esaslarını dikkate almayarak ,yüklenicinin doğalgaz taahhüt ve tesisat yetki belgeli bir firma olması kuralına uymadığı tespit edilmiştir.
İdarenin 2017 yılı döneminde bazı müdürlükler aracılığı ile yapmış olduğu 4734 sayılı kanununa göre yaptığı alımlar aşağıda tabloda listelenmiştir.
| MÜDÜRLÜKLER | 19.MADDE(Açık ihale ) | 21/f (pazarlık usulü) | 22/d-22/c-22/a |
| Bilgi işlem müdürlüğü | 2 | 1 | 9 |
| Destek Hizmetleri müdürlüğü | 3 | 100 | |
| Fen İşleri Müdürlüğü | 20 | 10 | |
| İmar ve şehircilik Müdürlüğü | 1 | ||
| Kültür ve sosyal işleri müdürlüğü | 12 | 9 | 28 |
| Özel Kalem Müdürlüğü | 10 | ||
| Park ve Bahçeler müdürlüğü | 8 | 1 | 3 |
| Plan ve Proje Müdürlüğü | 1 | 3 | 8 |
| Sağlık İşleri Müdürlüğü | 1 | 6 | |
| Temizlik işleri Müdürlüğü | 3 | ||
| Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü | 2 | ||
| Zabıta Müdürlüğü | 1 | ||
| Emlak İstimlak Müdürlüğü | 1 | ||
| TOPLAM | 52 | 26 | 165 |
Kamu ihalelerinde esas olan “açık ihale” usulüdür. Açık ihale usulü, ihalenin kapalı kapılar arkasında ve belli kişiler arasında yapılmasından ziyade şeffaf, aleni, katılımcı, fırsat eşitliğini esas alan bir anlayışla yapılması ilkesidir Şeffaflık, ihalenin ilanı ile istekli olabileceklerin ihale koşullarını ve ihale ile ilgili tüm bilgileri bilmelerini gerektirir.
Kamu ihalelerinde rekabet ortamının daraltılması ve eksik rekabet dolaylı olarak toplumsal refahı tehdit etmektedir.
Kamu alımlarında kaynakların verimli kullanılmasını engellemekte kamu alımları olması gerekenden daha yüksek maliyetle gerçekleştirilmektedir.
Bu çerçevede açık ihale usulü ile rekabete açık bir ihale yöntemi yerine pazarlık usulü ile davet edilen 3 istekli arasında ihale yapılması ciddi şekilde rekabet ortamını daraltmakta ve eksik rekabeti beraberinde getirmektedir.
İdarenin , ilana dayalı açık ihale usulünün uygulanması önemliyken, ilansız olarak doğrudan yada dolaylı bir şekilde pazarlık ve doğrudan temin uygulamasına başvurulması ile istenilen kişi yada firmadan alımın yapılmasına neden olmakta ve sonuç olarak eşit muamelenin ve rekabetin engellenmesinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.
Yukarıda tablodaki veriler incelendiğinde 2017 yılında idarenin rekabet koşullarını sağlayamadan alımlar yapıldığını göstermektedir.
Kamu kaynakların etkin ve verimli kullanılması konusunda hassasiyetin gösterilmediği görülmüştür.
2017 yılında 337.821.805,52 TL (Üçyüzotuzyedi milyon, sekizyüz yirmi bir bin, sekizyüz beş lira elli iki kuruş ) bütçe gideri gerçekleştiren idarenin , kamu kaynaklarını doğru kullanılması konusunda herhangi bir kaynak tasarrufunun söz konusu olmadığı ;
Yukarıda ayrıntıları açıklanan birçok müdürlüğün belediyeyi zarar uğrattığı, görevlerini kötüye kullandığı TESPİT EDİLMİŞTİR.
30/03/2018
Yılmaz Işık
Denetim Komisyon Üyesi
Editör: TE Bilisim